BOX SET: 6 Minute English - 'Artificial intelligence' English mega-class! 30 minutes of new vocab!

6 Minute English.

6 minut języka angielskiego.

From BBC Learning English.

Z BBC Learning English.

Hello. This is 6 Minute English from BBC Learning English. I'm Neil.

Cześć. To jest 6-minutowy kurs języka angielskiego od BBC Learning English. Jestem Neil.

And I'm Rob.

A ja jestem Rob.

Now, I'm sure most of us have interacted with a chatbot.

Jestem pewien, że większość z nas miała okazję rozmawiać z chatbotem. Są to

These are bits of computer technology

elementy technologii komputerowej,

that respond to text with text or respond to your voice.

które reagują na tekst tekstem lub na Twój głos.

You ask it a question and usually it comes up with an answer.

Zadajesz pytanie i zazwyczaj udziela odpowiedzi.

Yes, it's almost like talking to another human, but of course it's not,

Tak, to prawie jak rozmowa z innym człowiekiem, ale oczywiście tak nie jest –

it's just a clever piece of technology.

to po prostu sprytny wynalazek technologiczny.

It is becoming more 'sophisticated' — more 'advanced and complex' —

Stają się coraz bardziej „wyrafinowane” — bardziej „zaawansowane i złożone” —

but could they replace real human interaction altogether?

ale czy mogą całkowicie zastąpić prawdziwe interakcje międzyludzkie?

We'll discuss that more in a moment

Porozmawiamy o tym szerzej za chwilę

and find out if chatbots really think for themselves.

i sprawdzimy, czy chatboty naprawdę myślą samodzielnie.

But first I have a question for you, Rob.

Ale najpierw mam do ciebie pytanie, Robie.

The first computer program that allowed some kind of plausible conversation

Pierwszy program komputerowy, który umożliwiał wiarygodną rozmowę

between humans and machines was invented in 1966, but what was it called?

między ludźmi i maszynami, został wynaleziony w 1966 roku, ale jak się nazywał?

Was it a) Alexa? b) ELIZA? Or c) PARRY?

Czy to była a) Alexa? b) ELIZA? Lub c) PARRY?

Ah, well, it's not Alexa, that's too new, so I'll guess c) PARRY.

No cóż, to nie Alexa, to jest zbyt nowe, więc zgaduję c) PARRY.

I'll reveal the answer at the end of the programme.

Odpowiedź podam pod koniec programu.

Now, the old chatbots of the 1960s and '70s were quite basic,

Stare chatboty z lat 60. i 70. były dość podstawowe,

but more recently, the technology is able to predict the next word

ale nowsza technologia pozwala przewidywać, jakie słowo

that is likely to be used in a sentence,

prawdopodobnie zostanie użyte jako następne w zdaniu,

and it learns words and sentence structures.

i uczy się wyrazów oraz struktur zdaniowych.

Mm, it's clever stuff.

No cóż, sprytne rozwiązanie.

I've experienced using them when talking to my bank,

Korzystałem z nich rozmawiając z bankiem

or when I have problems trying to book a ticket on a website.

lub gdy miałem problem z rezerwacją biletu na stronie internetowej.

I no longer phone a human, I speak to a virtual assistant instead.

Już nie dzwonię do człowieka, zamiast tego rozmawiam z wirtualnym asystentem.

Probably the most well-known chatbot at the moment is ChatGPT..

Prawdopodobnie najbardziej znanym chatbotem w tej chwili jest ChatGPT.

It is. The claim is that it's able to answer anything you ask it.

Tak jest. Twierdzi się, że jest w stanie odpowiedzieć na każde pytanie.

This includes writing students' essays.

Obejmuje to pisanie esejów przez studentów. O

Now, this is something that was discussed

tym rozmawiano

on the BBC Radio 4 programme, Word of Mouth.

w programie Word of Mouth w BBC Radio 4.

Emily M Bender, Professor of Computational Linguistics

Emily M. Bender, profesor lingwistyki komputerowej

at the University of Washington,

na Uniwersytecie Waszyngtońskim,

explained why it's dangerous to always trust what a chatbot is telling us.

wyjaśniła, dlaczego nie należy zawsze ufać temu, co mówi nam chatbot.

We tend to react to grammatical, fluent, coherent-seeming text

Mamy tendencję do odbierania tekstów gramatycznych, płynnych i spójnych

as authoritative and reliable and valuable and we need to be on guard against that,

jako autorytatywnych, wiarygodnych i wartościowych. Musimy się przed tym chronić,

because what's coming out of ChatGPT is none of that.

ponieważ to, co daje nam ChatGPT, wcale takie nie jest.

So, Professor Bender says that well-written text that is 'coherent' —

Zatem profesor Bender twierdzi, że dobrze napisany tekst, który jest „spójny” —

that means it's 'clear, carefully considered and sensible' —

a więc „jasny, starannie przemyślany i rozsądny” —

makes us think what we are reading is reliable and 'authoritative'.

sprawia, że ​​uważamy to, co czytamy, za wiarygodne i „autorytatywne”. Brzmi

So it's 'respected, accurate and important sounding'.

więc „z szacunkiem, dokładnie i poważnie”.

Yes, chatbots might appear to write in this way,

Tak, może się wydawać, że chatboty piszą w ten sposób,

but really, they are just predicting one word after another,

ale tak naprawdę po prostu przewidują jedno słowo po drugim,

based on what they have learnt.

opierając się na tym, czego się nauczyły.

We should, therefore, be 'on guard' — be 'careful and alert' —

Powinniśmy więc zachować czujność — być ostrożni i czujni —

about the accuracy of what we are being told.

co do dokładności tego, co nam się mówi.

One concern is that chatbots — a form of artificial intelligence —

Jednym z powodów do obaw jest to, że chatboty — forma sztucznej inteligencji —

work a bit like a human brain in the way it can learn and process information.

działają trochę jak ludzki mózg, jeśli chodzi o zdolność uczenia się i przetwarzania informacji.

They are able to learn from experience, something called deep learning.

Potrafią uczyć się na podstawie doświadczeń – jest to zjawisko nazywane głębokim uczeniem.

A cognitive psychologist and computer scientist called Geoffrey Hinton

Psycholog poznawczy i informatyk Geoffrey Hinton

recently said he feared that chatbots could soon overtake

niedawno powiedział, że obawia się, iż chatboty będą mogły wkrótce prześcignąć

the level of information that a human brain holds.

ludzki mózg pod względem ilości przetwarzanych informacji.

That's a bit scary, isn't it?

To trochę przerażające, prawda?

Mm, but for now, chatbots can be useful for practical information,

No cóż, na razie chatboty mogą być przydatne w kontekście przekazywania praktycznych informacji,

but sometimes we start to believe they are human

ale czasem zaczynamy wierzyć, że są ludźmi

and we interact with them in a human-like way.

i wchodzimy z nimi w interakcję w sposób typowy dla ludzi.

This can make us believe them even more.

To może sprawić, że będziemy im wierzyć jeszcze bardziej.

Professor Emma Bender, speaking on the BBC's Word of Mouth programme,

Profesor Emma Bender, występując w programie BBC Word of Mouth,

explains why we might feel like that.

wyjaśnia, dlaczego możemy tak się czuć.

I think what's going on there is the kinds of answers you get

Myślę, że to, co się tam dzieje, polega na tym, że rodzaj odpowiedzi, jakie otrzymujesz,

depend on the questions you put in,

zależy od zadawanych pytań,

because it's doing likely next word, likely next word,

ponieważ maszyna prawdopodobnie będzie pytać o kolejne słowo, prawdopodobnie o kolejne słowo,

and so if, as the human interacting with this machine,

więc jeśli jako człowiek wchodzący w interakcję z tą maszyną

you start asking it questions about how do you feel, you know, Chatbot?

zaczniesz zadawać jej pytania o jak się czujesz, wiesz, Chatbot?

And "What do you think of this?" And, "What are your goals?"

A co o tym myślisz? A „Jakie są twoje cele?”

You can provoke it to say things

Można sprowokować je do powiedzenia czegoś,

that sound like what a sentient entity would say.

co będzie brzmiało jak wypowiedź jakiejś świadomej istoty. Zawsze, gdy stykamy się z językiem,

We are really primed to imagine a mind behind language

jesteśmy skłonni wyobrazić sobie umysł stojący za językiem,

whenever we encounter language

and so we really have to account for that when we're making decisions about these.

dlatego musimy to brać pod uwagę, podejmując decyzje na jego temat.

So, although a chatbot might sound human,

Zatem, mimo że chatbot może brzmieć jak człowiek,

we really just ask it things to get a reaction — we 'provoke' it —

tak naprawdę zadajemy mu pytania, żeby wywołać reakcję — „prowokujemy” go —

and it answers only with words it's learned to use before,

a on odpowiada wyłącznie słowami, których nauczył się już wcześniej używać, a

not because it has come up with a clever answer.

nie dlatego, że wymyślił sprytną odpowiedź.

But it does sound like a sentient entity —

Ale brzmi to jak określenie bytu świadomego —

'sentient' describes 'a living thing that experiences feelings'.

„świadomy” oznacza bowiem „żywą istotę, która doświadcza uczuć”.

As Professor Bender says,

Jak mówi profesor Bender,

we imagine that when something speaks, there is a mind behind it.

wyobrażamy sobie, że za czymś przemawia umysł.

But sorry, Neil, they are not your friend, they're just machines!

Ale przykro mi, Neil, oni nie są twoimi przyjaciółmi, to tylko maszyny!

Yes, it's strange then that we sometimes give chatbots names.

Tak, dziwne jest to, że czasami nadajemy chatbotom nazwy.

Alexa, Siri, and earlier I asked you what the name was for the first ever chatbot.

Alexa, Siri, a wcześniej pytałem was, jak nazywa się pierwszy chatbot.

And I guessed it was PARRY. Was I right?

I zgadłem, że to PARRY. Czy miałem rację?

You guessed wrong, I'm afraid.

Obawiam się, że źle zgadłeś.

PARRY was an early form of chatbot from 1972, but the correct answer was ELIZA.

PARRY był wczesną formą chatbota z 1972 r., ale poprawną odpowiedzią była ELIZA.

It was considered to be the first 'chatterbot' — as it was called then —

Uważano go za pierwszego „czatterbota” — jak go wówczas nazywano —

and was developed by Joseph Weizenbaum at Massachusetts Institute of Technology.

i został opracowany przez Josepha Weizenbauma z Massachusetts Institute of Technology.

Fascinating stuff.

Fascynująca rzecz.

OK, now let's recap some of the vocabulary we highlighted in this programme.

OK, podsumujmy teraz część słownictwa, które wyróżniliśmy w tym programie.

Starting with 'sophisticated',

Zaczynając od słowa „zaawansowany”,

which can describe technology that is 'advanced and complex'.

co może opisywać technologię, która jest „zaawansowana i złożona”.

Something that is 'coherent' is 'clear, carefully considered and sensible'.

Coś, co jest spójne, jest jasne, starannie przemyślane i rozsądne.

'Authoritative' means 'respected, accurate and important sounding'.

„Autorytatywny” oznacza „szanowany, dokładny i brzmiący poważnie”.

When you are 'on guard' you must be 'careful and alert' about something —

Gdy jesteś „na straży”, musisz być „ostrożny i czujny” na coś —

it could be accuracy of what you see or hear,

może to być dokładność tego, co widzisz lub słyszysz,

or just being aware of the dangers around you.

albo po prostu świadomość niebezpieczeństw wokół ciebie.

To 'provoke' means to 'do something that causes a reaction from someone'.

„Prowokować” oznacza „zrobić coś, co wywołuje reakcję u kogoś”.

'Sentient' describes 'something that experiences feelings' —

„Czujący” oznacza „coś, co doświadcza uczuć” —

so it's 'something that is living'.

jest to więc „coś, co żyje”.

Once again, our six minutes are up. Goodbye.

Znów minęło nasze sześć minut. Do widzenia.

Bye for now.

Na razie pa.

6 Minute English.

6 minut języka angielskiego.

From BBC Learning English.

Z BBC Learning English.

Hello. This is 6 Minute English from BBC Learning English.

Cześć. To jest 6-minutowy kurs języka angielskiego od BBC Learning English.

— I'm Sam. — And I'm Neil.

— Jestem Sam. — A ja jestem Neil.

In the autumn of 2021, something strange happened

Jesienią 2021 roku

at the Google headquarters in California's Silicon Valley.

w siedzibie Google w kalifornijskiej Dolinie Krzemowej wydarzyło się coś dziwnego.

A software engineer called Blake Lemoine

Inżynier oprogramowania o nazwisku Blake Lemoine

was working on the artificial intelligence project

pracował nad projektem sztucznej inteligencji

Language Models for Dialogue Applications, or LaMDA for short.

Language Models for Dialogue Applications, w skrócie LaMDA.

LaMDA is a 'chatbot' — a 'computer programme

LaMDA to „chatbot” — „program komputerowy

'designed to have conversations with humans over the internet'.

zaprojektowany do prowadzenia rozmów z ludźmi za pośrednictwem Internetu”.

After months talking with LaMDA

Po miesiącach rozmów z LaMDA

on topics ranging from movies to the meaning of life,

na tematy od filmów po sens życia,

Blake came to a surprising conclusion —

Blake doszedł do zaskakującego wniosku —

the chatbot was an intelligent person

chatbot był inteligentną osobą, której

with wishes and rights that should be respected.

życzenia i prawa należy uszanować.

For Blake, LaMDA was a Google employee, not a machine.

Dla Blake’a LaMDA był pracownikiem Google, a nie maszyną.

He also called it his friend.

Nazywał go także swoim przyjacielem.

Google quickly reassigned Blake from the project,

Google szybko odsunęło Blake'a od projektu,

announcing that his ideas were not supported by the evidence.

ogłaszając, że jego pomysły nie są poparte dowodami.

But what exactly was going on?

Ale co dokładnie się działo?

In this programme, we'll be discussing whether artificial intelligence

W tym programie będziemy dyskutować, czy sztuczna inteligencja

is capable of consciousness.

jest zdolna do posiadania świadomości.

We'll hear from one expert

Posłuchamy opinii eksperta,

who thinks AI is not as intelligent as we sometimes think

który uważa, że ​​sztuczna inteligencja nie jest tak inteligentna, jak nam się czasem wydaje,

and, as usual, we'll be learning some new vocabulary as well.

a także, jak zwykle, poznamy nowe słownictwo.

But before that, I have a question for you, Neil.

Ale zanim to zrobię, mam do ciebie pytanie, Neil.

What happened to Blake Lemoine

To, co przydarzyło się Blake'owi Lemoine'owi,

is strangely similar to the 2013 Hollywood movie, Her,

dziwnie przypomina hollywoodzki film z 2013 r. pt. Ona, w którym

starring Joaquin Phoenix as a lonely writer who talks with his computer,

Joaquin Phoenix gra samotnego pisarza rozmawiającego z komputerem, a

voiced by Scarlett Johansson.

głosu użyczyła mu Scarlett Johansson.

But what happens at the end of the movie?

Ale co dzieje się na końcu filmu?

Is it a) The computer comes to life?

Czy to jest a) Komputer ożywa?

b) The computer dreams about the writer?

b) Komputer śni o pisarzu?

Or c) The writer falls in love with the computer?

Albo c) Pisarz zakochuje się w komputerze?

C) The writer falls in love with the computer.

C) Pisarz zakochuje się w komputerze.

OK, Neil, I'll reveal the answer at the end of the programme.

OK, Neil, odpowiedź podam pod koniec programu.

Although Hollywood is full of movies about robots coming to life,

Chociaż w Hollywood powstało mnóstwo filmów o ożywających robotach,

Emily Bender, Professor of Linguistics and Computing at the University of Washington,

Emily Bender, profesor lingwistyki i informatyki na Uniwersytecie Waszyngtońskim,

thinks AI isn't that smart.

uważa, że ​​sztuczna inteligencja nie jest aż tak inteligentna.

She thinks the words we use to talk about technology —

Uważa, że ​​słowa, których używamy, mówiąc o technologii —

phrases like 'machine learning' —

takie jak „uczenie maszynowe” —

give a false impression about what computers can and can't do.

dają fałszywe wyobrażenie o tym, co komputery potrafią, a czego nie.

Here is Professor Bender discussing another misleading phrase —

Oto profesor Bender omawiający kolejne mylące określenie —

'speech recognition' — with BBC World Service programme The Inquiry.

„rozpoznawanie mowy” — w programie The Inquiry stacji BBC World Service.

If you talk about 'automatic speech recognition',

Jeśli mówimy o „automatycznym rozpoznawaniu mowy”,

the term 'recognition' suggests that there's something cognitive going on,

termin „rozpoznawanie” sugeruje, że zachodzi proces poznawczy,

where I think a better term would be automatic transcription.

przy czym lepszym określeniem byłoby „automatyczna transkrypcja”.

That just describes the input-output relation,

Opisuje to jedynie relację wejścia-wyjścia,

and not any theory or wishful thinking

a nie jakąkolwiek teorię czy pobożne życzenia

about what the computer is doing to be able to achieve that.

dotyczące tego, co komputer robi, aby to osiągnąć.

Using words like 'recognition' in relation to computers

Użycie słów takich jak „rozpoznawanie” w odniesieniu do komputerów

gives the idea that something 'cognitive' is happening —

sugeruje, że dzieje się coś „poznawczego” —

something 'related to the mental processes

coś „związanego z procesami umysłowymi

'of thinking, knowing, learning and understanding'.

myślenia, wiedzy, uczenia się i rozumienia”.

But thinking and knowing are human, not machine, activities.

Ale myślenie i wiedza to czynności ludzkie, nie maszynowe.

Professor Benders says that talking about them in connection with computers

Profesor Benders uważa, że ​​mówienie o nich w kontekście komputerów

is 'wishful thinking' — 'something which is unlikely to happen'.

to „pobożne życzenie” — „ coś, co raczej nie nastąpi”.

The problem with using words in this way

Problem z używaniem słów w ten sposób polega na tym,

is that it reinforces what Professor Bender calls 'technical bias' —

że wzmacnia to, co profesor Bender nazywa „stronniczością techniczną” – „

'the assumption that the computer is always right'.

założenie, że komputer zawsze ma rację”.

When we encounter language that sounds natural, but is coming from a computer,

Gdy napotykamy język, który brzmi naturalnie, ale pochodzi od komputera,

humans can't help but imagine a mind behind the language,

nie możemy oprzeć się wrażeniu, że za tym językiem stoi umysł,

even when there isn't one.

nawet jeśli go nie ma.

In other words, we 'anthropomorphise' computers —

Innymi słowy, „antropomorfizujemy” komputery — „

we 'treat them as if they were human'.

traktujemy je, jakby były ludźmi”.

Here's Professor Bender again, discussing this idea with Charmaine Cozier,

Oto ponownie profesor Bender rozmawiający na ten temat z Charmaine Cozier,

the presenter of BBC World Service's The Inquiry.

prezenterką programu The Inquiry w BBC World Service.

So 'ism' means system, 'anthro' or 'anthropo' means human,

Zatem „izm” oznacza system, „antrop” lub „anthropo” oznacza człowieka,

and 'morph' means shape.

a „morph” oznacza kształt.

And so this is a system that puts the shape of a human on something,

A więc jest to system, który nadaje czemuś kształt człowieka,

and, in this case, the something is a computer.

a w tym przypadku tym czymś jest komputer.

We anthropomorphise animals all the time,

Ciągle antropomorfizujemy zwierzęta,

but we also anthropomorphise action figures, or dolls,

ale antropomorfizujemy także figurki akcji, lalki

or companies when we talk about companies having intentions and so on.

czy firmy, gdy mówimy o ich intencjach itd.

We very much are in the habit of seeing ourselves in the world around us.

Jesteśmy bardzo przyzwyczajeni do dostrzegania siebie w otaczającym nas świecie.

And while we're busy seeing ourselves

A gdy jesteśmy zajęci postrzeganiem siebie

by assigning human traits to things that are not, we risk being blindsided.

poprzez przypisywanie ludzkich cech rzeczom, które takimi nie są, ryzykujemy, że zostaniemy zaskoczeni.

The more fluent that text is, the more different topics it can converse on,

Im bardziej płynny jest tekst, im więcej różnych tematów może poruszać,

the more chances there are to get taken in.

tym większe prawdopodobieństwo, że damy się nabrać.

If we treat computers as if they could think,

Jeśli będziemy traktować komputery tak, jakby potrafiły myśleć,

we might get 'blindsided', or 'unpleasantly surprised'.

możemy zostać „zaskoczeni” lub „niemile zaskoczeni”.

Artificial intelligence works by finding patterns in massive amounts of data,

Sztuczna inteligencja działa poprzez wyszukiwanie wzorców w ogromnych zbiorach danych,

so it can seem like we're talking with a human,

dzięki czemu może się wydawać, że rozmawiamy z człowiekiem,

instead of a machine doing data analysis.

a nie z maszyną analizującą dane.

As a result, we 'get taken in' — we're 'tricked or deceived'

W efekcie „dajemy się nabrać” — „ oszukać lub zwieść” –

into thinking we're dealing with a human, or with something intelligent.

wmówiono nam, że mamy do czynienia z człowiekiem lub czymś inteligentnym.

Powerful AI can make machines appear conscious,

Potężna sztuczna inteligencja może sprawić, że maszyny będą sprawiać wrażenie świadomych,

but even tech giants like Google

ale nawet giganci technologiczni, tacy jak Google, muszą czekać

are years away from building computers that can dream or fall in love.

lata, zanim zbudują komputery, które będą mogły marzyć i się zakochiwać. A

Speaking of which, Sam, what was the answer to your question?

skoro o tym mowa, Sam, jaka była odpowiedź na twoje pytanie?

I asked what happened in the 2013 movie, Her.

Zapytałem, co się wydarzyło w filmie Ona z 2013 roku.

Neil thought that the main character falls in love with his computer,

Neil uważał, że główny bohater zakochuje się w swoim komputerze

— which was the correct answer! — OK.

— i to była prawidłowa odpowiedź! - OK.

Right, it's time to recap the vocabulary we've learned from this programme

No cóż, czas podsumować słownictwo, którego nauczyliśmy się w tym programie

about AI, including 'chatbots' —

na temat sztucznej inteligencji, w tym „chatboty” — „

'computer programmes designed to interact with humans over the internet'.

programy komputerowe przeznaczone do interakcji z ludźmi za pośrednictwem Internetu”.

The adjective 'cognitive' describes anything connected

Przymiotnik „poznawczy” opisuje wszystko, co wiąże się

with 'the mental processes of knowing, learning and understanding'.

z „procesami umysłowymi poznawania, uczenia się i rozumienia”.

'Wishful thinking' means 'thinking that something which is very unlikely to happen

Myślenie życzeniowe oznacza myślenie, że coś, co jest bardzo mało prawdopodobne,

'might happen one day in the future'.

„może się zdarzyć pewnego dnia w przyszłości”.

To 'anthropomorphise' an object

„Antropomorfizować” obiekt

means 'to treat it as if it were human, even though it's not'.

oznacza „traktować go tak, jakby był człowiekiem, chociaż nim nie jest”.

When you're 'blindsided', you're 'surprised in a negative way'.

Kiedy jesteś „zaskoczony”, jesteś „negatywnie zaskoczony”.

And finally, to 'get taken in' by someone means to be 'deceived or tricked' by them.

I wreszcie, „dać się nabrać” komuś oznacza „zostać oszukanym lub nabranym” przez tę osobę.

My computer tells me that our six minutes are up!

Mój komputer mówi mi, że nasze sześć minut dobiegło końca!

Join us again soon, for now it's goodbye from us.

Dołącz do nas wkrótce, na razie żegnamy się.

Bye!

Do widzenia!

6 Minute English.

6 minut języka angielskiego.

From BBC Learning English.

Z BBC Learning English.

Hello, I'm Rob. Welcome to 6 Minute English and with me in the studio is Neil.

Cześć, jestem Rob. Witamy w 6 Minute English. Razem ze mną w studiu jest Neil.

— Hello, Rob. — Hello.

— Cześć, Robie. - Cześć.

Feeling clever today, Neil?

Czujesz się dziś mądrze, Neil?

I am feeling quite bright and clever, yes!

Czuję się całkiem bystry i mądry, tak!

That's good to hear.

Miło to słyszeć.

Well, 'you'll need your wits about you' —

Cóż, w tym programie „będziesz musiał wykazać się sprytem” – co

meaning 'you'll need to think very quickly' in this programme,

oznacza „będziesz musiał myśleć bardzo szybko”,

because we're talking about intelligence,

ponieważ mówimy o inteligencji,

or to be more accurate, artificial intelligence,

a dokładniej sztucznej inteligencji,

and we'll learn some vocabulary related to the topic,

i będziemy się jej uczyć pewne słownictwo związane z tematem,

so that you can have your own discussion about it.

dzięki czemu będziesz mógł prowadzić na ten temat własną dyskusję.

Neil, now, you know who Professor Stephen Hawking is, right?

Neil, wiesz kim jest profesor Stephen Hawking, prawda?

Well, of course! Yes.

No jasne! Tak.

Many people say that he's a 'genius' —

Wiele osób twierdzi, że jest „geniuszem” —

in other words, he is 'very, very intelligent'.

innymi słowy, że jest „bardzo, bardzo inteligentny”.

Professor Hawking is one of the most famous scientists in the world

Profesor Hawking jest jednym z najsłynniejszych naukowców na świecie,

and people remember him for his brilliance

a ludzie pamiętają go za jego geniusz,

and also because he communicates using a synthetic voice generated by a computer —

a także dlatego, że komunikuje się za pomocą syntetycznego głosu generowanego przez komputer —

'synthetic' means it's 'made from something non-natural'.

„syntetycznego” oznacza, że ​​„wykonanego z czegoś nienaturalnego”.

'Artificial' is similar in meaning —

Podobne znaczenie ma słowo „sztuczny” —

we use it when something is 'man-made to look or behave like something natural'.

używamy go, gdy coś jest „stworzone przez człowieka tak, aby wyglądało lub zachowywało się jak coś naturalnego”.

Well, Professor Hawking has said recently

Profesor Hawking powiedział niedawno,

that efforts to create thinking machines are a threat to our existence.

że próby stworzenia myślących maszyn stanowią zagrożenie dla naszego istnienia.

A 'threat' means 'something which can put us in danger'.

„Zagrożenie” oznacza coś, co może nas narazić na niebezpieczeństwo.

Now, can you imagine that, Neil?!

Wyobrażasz to sobie, Neil?!

Well, there's no denying that good things

Cóż, nie da się zaprzeczyć, że

can come from the creation of artificial intelligence.

tworzenie sztucznej inteligencji może przynieść dobre rezultaty.

Computers which can think for themselves

Komputery, które potrafią samodzielnie myśleć,

might be able to find solutions to problems we haven't been able to solve.

mogą znaleźć rozwiązania problemów, których my nie potrafiliśmy rozwiązać.

But technology is developing quickly and maybe we should consider the consequences.

Ale technologia rozwija się szybko i może powinniśmy zastanowić się nad konsekwencjami.

Some of these very clever robots are already surpassing us, Rob.

Niektóre z tych bardzo inteligentnych robotów już nas przewyższają, Robie.

'To surpass' means 'to have abilities superior to our own'.

„Przewyższyć” oznacza „mieć zdolności przewyższające nasze własne”.

Yes. Maybe you can remember the headlines when a supercomputer

Tak. Być może pamiętasz nagłówki gazet, gdy superkomputer

defeated the World Chess Champion, Gary Kasparov, to everyone's astonishment.

pokonał mistrza świata w szachach Gary'ego Kasparowa, ku ogólnemu zdziwieniu.

It was in 1997. What was the computer called though, Neil?

To było w 1997 roku. Jak nazywał się ten komputer, Neil?

Was it a) Red Menace? b) Deep Blue? Or c) Silver Surfer?

Czy to było a) Czerwone zagrożenie? b) Głęboki błękit? Albo c) Srebrny Surfer?

Erm, I don't know.

No cóż, nie wiem.

I think c) is probably not right. Erm...

Myślę, że odpowiedź c) prawdopodobnie nie jest prawidłowa. Hmm...

I think Deep Blue. That's b) Deep Blue.

Myślę, że Deep Blue. To jest b) Deep Blue.

OK. Well, you'll know if you got the answer right at the end of the programme.

OK. Cóż, dowiesz się, czy udzieliłeś prawidłowej odpowiedzi na końcu programu.

Well, our theme is artificial intelligence

Naszym tematem jest sztuczna inteligencja

and when we talk about this, we have to mention the movies.

i kiedy o tym mówimy, nie sposób nie wspomnieć o filmach.

Mm, many science fiction movies have explored the idea

Cóż, wiele filmów science fiction poruszało temat

of bad computers who want to harm us.

złych komputerów, które chcą nam zaszkodzić.

One example is 2001: A Space Odyssey.

Przykładem jest 2001: Odyseja kosmiczna.

Yes, a good film.

Tak, dobry film.

And another is The Terminator, a movie in which actor Arnold Schwarzenegger

Innym jest Terminator, film, w którym aktor Arnold Schwarzenegger

played an android from the future.

zagrał androida z przyszłości.

An 'android' is 'a robot that looks like a human'. Have you watched that one, Neil?

„Android” to „robot wyglądający jak człowiek”. Oglądałeś ten film, Neil?

Yes, I have and that android is not very friendly.

Tak, mam i muszę przyznać, że android nie jest zbyt przyjazny.

No, it's not!

Nie, nie jest!

In many movies and books about robots that think,

W wielu filmach i książkach o myślących robotach,

the robots end up rebelling against their creators.

roboty ostatecznie buntują się przeciwko swoim twórcom.

But some experts say the risk posed by artificial intelligence

Niektórzy eksperci twierdzą jednak, że ryzyko, jakie niesie ze sobą sztuczna inteligencja,

is not that computers attack us because they hate us.

nie polega na tym, że komputery będą nas atakować, ponieważ nas nienawidzą.

Their problem is related to their efficiency.

Ich problem wiąże się z ich efektywnością.

What do you mean?

Co masz na myśli?

Well, let's listen to what philosopher Nick Bostrom has to say.

Posłuchajmy więc, co ma do powiedzenia filozof Nick Bostrom.

He's the founder of the Future of Humanity Institute at Oxford University.

Jest założycielem Future of Humanity Institute na Uniwersytecie Oksfordzkim.

He uses three words when describing what's inside the mind of a thinking computer.

Używa trzech słów, aby opisać, co dzieje się w umyśle myślącego komputera.

This phrase means 'to meet their objectives'. What's the phrase he uses?

To wyrażenie oznacza „spełnić swoje cele”. Jakiego określenia użył?

The bulk of the risk is not in machines being evil or hating humans,

Największe ryzyko nie polega na tym, że maszyny będą złe lub będą nienawidzić ludzi,

but rather that they are indifferent to humans

ale na tym, że będą obojętne wobec ludzi

and that, in pursuit of their own goals, we humans would suffer as a side effect.

i że w pogoni za własnymi celami my, ludzie, będziemy cierpieć jako efekt uboczny.

Suppose you had a super intelligent AI

Wyobraź sobie, że masz superinteligentną sztuczną inteligencję,

whose only goal was to make as many paperclips as possible.

której jedynym celem jest wyprodukowanie jak największej liczby spinaczy.

Human bodies consist of atoms

Ciało człowieka składa się z atomów,

and those atoms could be used to make a lot of really nice paperclips.

a z tych atomów można zrobić wiele naprawdę ładnych spinaczy do papieru.

If you want paperclips, it turns out that in the pursuit of this,

Jeśli chcesz spinaczy, okazuje się, że w pogoni za nimi,

you would have instrumental reasons to do things that would be harmful to humanity.

będziesz miał instrumentalne powody, aby robić rzeczy, które byłyby szkodliwe dla ludzkości.

A world in which humans become paperclips — wow, that's scary!

Świat, w którym ludzie stają się spinaczami do papieru — wow, to przerażające!

But the phrase which means 'meet their objectives' is to 'pursue their goals'.

Jednakże zwrot oznaczający „spełnianie swoich celów” oznacza „dążenie do osiągnięcia swoich celów”.

Yes, it is.

Tak, jest.

So the academic explains that if you're a computer

Zatem naukowiec wyjaśnia, że ​​jeśli jesteś komputerem

responsible for producing paperclips, you will pursue your objective at any cost.

odpowiedzialnym za produkcję spinaczy, będziesz dążył do swojego celu za wszelką cenę.

And even use atoms from human bodies to turn them into paperclips!

A nawet używać atomów z ludzkiego ciała, aby zrobić z nich spinacze do papieru!

— Now that's a horror story, Rob. — Mm.

— To jest dopiero straszna historia, Rob. — Mhm.

If Stephen Hawking is worried, I think I might be too!

Jeśli Stephen Hawking się martwi, to ja chyba też!

How can we be sure that artificial intelligence —

Jak możemy mieć pewność, że sztuczna inteligencja — niezależnie od tego, czy jest to

be either a device or software — will have a moral compass?

urządzenie, czy oprogramowanie — będzie miała moralny kompas?

Ah, a good expression — a 'moral compass' —

O, dobre określenie — „kompas moralny” —

in other words, 'an understanding of what is right and what is wrong'.

innymi słowy „zrozumienie, co jest dobre, a co złe”.

Artificial intelligence is an interesting topic, Rob.

Sztuczna inteligencja to ciekawy temat, Robie.

I hope we can chat about it again in the future.

Mam nadzieję, że porozmawiamy o tym jeszcze kiedyś.

But now I'm looking at the clock and we're running out of time, I'm afraid,

Ale teraz patrzę na zegarek i obawiam się, że czas się kończy,

and I'd like to know if I got the answer to the quiz question right?

i chciałbym wiedzieć, czy odpowiedziałem poprawnie na pytanie quizowe?

Well, my question was about a supercomputer

Cóż, moje pytanie dotyczyło superkomputera,

which defeated the World Chess Champion, Gary Kasparov, in 1997.

który pokonał mistrza świata w szachach, Gary'ego Kasparowa, w 1997 roku.

What was the machine's name? Was it Red Menace, Deep Blue or Silver Surfer?

Jak nazywała się ta maszyna? Czy to było Red Menace, Deep Blue czy Silver Surfer?

And I think it's Deep Blue.

I myślę, że to jest Deep Blue.

Well, it sounds like you are more intelligent than a computer,

Cóż, wygląda na to, że jesteś inteligentniejszy od komputera,

because you got the answer right.

ponieważ odpowiedziałeś poprawnie.

Yes, it was Deep Blue.

Tak, to był Deep Blue.

The 1997 match was actually the second one between Kasparov and Deep Blue,

Mecz z 1997 r. był tak naprawdę drugim meczem między Kasparowem a Deep Blue,

a supercomputer designed by the company IBM

superkomputerem zaprojektowanym przez firmę IBM

and it was specialised in chess-playing.

i specjalizującym się w grze w szachy.

Well, I think I might challenge Deep Blue to a game!

Cóż, myślę, że mógłbym rzucić wyzwanie Deep Blue !

Obviously, I'm a bit, I'm a bit of a genius myself.

Jasne, że jestem trochę geniuszem.

Very good! Good to hear!

Bardzo dobry! Miło to słyszeć!

Anyway, we've just got time to remember

Tak czy inaczej, mamy teraz czas, żeby przypomnieć sobie

some of the words and expressions that we've used today. Neil?

niektóre słowa i wyrażenia, których używaliśmy dzisiaj. Neil?

They were...

Byli...

you'll need your wits about you,

musisz mieć przy sobie rozum, byli

artificial,

sztuczni,

genius,

genialni,

synthetic,

syntetyczni, stanowili

threat,

zagrożenie, byli

to surpass,

prześcignionymi istotami,

to pursue their goals,

dążyli do osiągnięcia swoich celów, mieli

moral compass.

moralny kompas.

Thank you. Well, that's it for this programme.

Dziękuję. No cóż, to tyle w tym programie.

Do visit BBC Learning English dot com to find more 6 Minute English programmes.

Odwiedź stronę BBC Learning English dot com, aby znaleźć więcej 6-minutowych programów z zakresu języka angielskiego.

— Until next time, goodbye! — Goodbye!

— Do następnego razu, żegnam! - Do widzenia!

6 Minute English.

6-minutowy kurs języka angielskiego.

From BBC Learning English.

Z BBC Learning English.

Hello. This is 6 Minute English. I'm Rob. And joining me to do this is Sam.

Cześć. To jest 6-minutowy kurs języka angielskiego. Jestem Rob. Dołącza do mnie Sam.

Hello.

Cześć.

In this programme, we're talking about robots.

W tym programie mówimy o robotach.

Robots can perform many tasks,

Roboty mogą wykonywać wiele zadań,

but they're now being introduced in social care to operate as carers,

ale obecnie są wprowadzane do opieki społecznej, gdzie pełnią funkcję opiekunów,

to look after the sick and elderly.

opiekujących się osobami chorymi i starszymi.

We'll be discussing the positive and negative issues around this,

Omówimy pozytywne i negatywne aspekty tej sytuacji,

but first, let's set you a question to answer, Sam. Are you ready for this?

ale najpierw zadam ci pytanie , Sam. Jesteś na to gotowy?

Fire away!

Strzelajcie!

Do you know in which year was the first commercial robot built?

Czy wiesz, w którym roku zbudowano pierwszego komercyjnego robota?

Was it in a) 1944? b) 1954? Or c) 1964?

Czy było to w a) 1944 roku? b) 1954? Lub c) 1964?

They're not a brand-new invention, so I'll go for 1954.

Nie jest to nowy wynalazek, więc przyjmę rok 1954.

OK, well, I'll tell you if you're right or wrong at the end of the programme.

Dobrze, pod koniec programu powiem ci, czy masz rację, czy nie.

So, let's talk more about robots,

Porozmawiajmy zatem więcej o robotach,

and specifically ones that are designed to care for people.

a w szczególności o tych, które zostały zaprojektowane do opieki nad ludźmi.

Traditionally, it's humans working as nurses or carers

Tradycyjnie, to ludzie pracujący jako pielęgniarki i opiekunowie

who take care of elderly people —

opiekują się osobami starszymi —

those people who are too old or too unwell to look after themselves.

osobami, które są zbyt stare lub zbyt chore, aby same o siebie zadbać.

But finding enough carers to look after people is a problem —

Jednak znalezienie wystarczającej liczby opiekunów do opieki nad ludźmi stanowi problem —

there are more people needing care than there are people who can help.

jest więcej osób potrzebujących opieki niż tych, które mogą pomóc.

And recently in the UK, the government announced a £34 million fund

Niedawno rząd Wielkiej Brytanii ogłosił fundusz w wysokości 34 milionów funtów

to help develop robots to look after us in our later years.

na pomoc w opracowaniu robotów, które będą opiekować się nami w późniejszych latach.

Well, robot carers are being developed,

Trwają prace nad stworzeniem robotów-opiekunów,

but can they really learn enough empathy to take care of the elderly and unwell?

ale czy będą one w stanie nauczyć się wystarczającej empatii, aby móc opiekować się osobami starszymi i chorymi?

'Empathy' is 'the ability to understand how someone feels

„Empatia” to „umiejętność zrozumienia, co czuje druga osoba,

'by imagining what it would be like to be in that person's situation'.

poprzez wyobrażenie sobie, jak to jest być na jej miejscu”.

Well, let's hear about one of those new robots now, called Pepper.

Posłuchajmy teraz o jednym z tych nowych robotów, zwanym Pepper.

Abbey Hearn-Nagaf is a research assistant at the University of Bedfordshire.

Abbey Hearn-Nagaf jest asystentką badawczą na Uniwersytecie w Bedfordshire.

She spoke to BBC Radio 4's You and Yours programme

Wystąpiła w programie You and Yours w BBC Radio 4

and explained how Pepper is first introduced to someone in a care home.

i opowiedziała, jak Pepper po raz pierwszy spotkała się z osobą mieszkającą w domu opieki.

We just bring the robot to their room

Po prostu przynosimy robota do ich pokoju

and we talk about what Pepper can't do, which is important,

i rozmawiamy o tym, czego Pepper nie potrafi robić, co jest ważne,

so it can't provide physical assistance in any way.

dlatego nie może w żaden sposób zapewnić im fizycznej pomocy. Ma

It does have hands, it can wave.

ręce, może machać.

When you ask for privacy, it does turn around

Kiedy prosisz o prywatność, odwraca się

and sort of cover its eyes with its hands, but that's the most it does.

i zakrywa oczy dłońmi, ale to wszystko, co robi.

It doesn't grip anything, it doesn't move anything,

Niczego nie chwyta, niczego nie porusza,

because we're more interested to see how it works as a companion,

bo bardziej interesuje nas, jak sprawdza się jako towarzysz, gdy

having something there to talk to, to converse with, to interact with.

mamy coś, z czym możemy rozmawiać, co możemy zrobić, co może wejść w interakcję.

So, Abbey described how the robot is introduced to someone.

Abbey opisała więc, w jaki sposób robot zostaje przedstawiony komuś.

She was keen to point out that this robot has 'limitations' — 'things it can't do'.

Chciała podkreślić, że robot ten ma „ograniczenia” — „rzeczy, których nie potrafi robić”.

It can wave or turn round when a person needs 'privacy' — 'to be private' —

Może machać lub obracać się, gdy dana osoba potrzebuje „prywatności” – „bycia prywatnym” –

but it can't provide 'physical assistance'.

ale nie może zapewnić „pomocy fizycznej”.

This means it can't help someone by 'touching or feeling' them.

Oznacza to, że nie można pomóc komuś poprzez „dotknięcie lub wyczucie”.

But that's OK, Abbey says.

Ale to w porządku, mówi Abbey.

This robot is designed to be a 'companion' —

Ten robot został zaprojektowany jako „towarzysz” — „

'someone who is with you to keep you company' —

ktoś, kto jest przy tobie i dotrzymuje ci towarzystwa” —

a friend, in other words, that you can converse or talk with.

innymi słowy przyjaciel, z którym możesz rozmawiać.

Well, having a companion is a good way to stop people getting lonely,

Cóż, posiadanie towarzysza jest dobrym sposobem, aby uchronić ludzi przed samotnością,

but surely a human is better for that?

ale czy człowiek nie byłby w tym przypadku lepszym rozwiązaniem?

Surely they understand you better than a robot ever can?

Przecież oni rozumieją cię lepiej, niż jakikolwiek robot?

Well, innovation means that robots are becoming cleverer all the time.

Cóż, innowacja oznacza, że ​​roboty stają się coraz mądrzejsze.

And, as we've mentioned, in the UK alone there is a growing elderly population

Jak już wspomnieliśmy, w samej Wielkiej Brytanii mamy do czynienia ze stale rosnącą populacją osób starszych

and more than 100,000 care assistant vacancies.

i ponad 100 000 wakatów na stanowisku opiekuna.

Who's going to do all the work?

Kto wykona całą pracę?

I think we should hear from Dr Sarah Woodin,

Myślę, że powinniśmy posłuchać opinii dr Sarah Woodin,

a health researcher in independent living from Leeds University,

badaczki zdrowia i samodzielnego życia z Uniwersytetu w Leeds,

who also spoke to the BBC's You and Yours programme.

która również wystąpiła w programie BBC „You and Yours”.

She seems more realistic about the introduction of robot carers.

Wydaje się, że jest bardziej realistyczna w kwestii wprowadzenia robotów pełniących rolę opiekunów.

I think there are problems if we consider robots as replacement for people.

Myślę, że pojawią się problemy, jeśli uznamy roboty za zamienniki ludzi.

We know that money is tight — if robots become mass-produced,

Wiemy, że pieniędzy jest mało — jeśli roboty zaczną być produkowane masowo,

there could be large institutions where people might be housed

mogą powstać duże instytucje, w których ludzie będą umieszczani

and abandoned to robots.

i porzucani na pastwę robotów.

I do think questions of ethics

Uważam, że kwestie etyki

need to come into the growth and jobs agenda as well,

muszą zostać uwzględnione w programie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia ,

because, sometimes, they're treated very separately.

ponieważ czasami są traktowane zupełnie odrębnie.

OK, so Sarah Woodin suggests that when money is 'tight' —

OK, zatem Sarah Woodin sugeruje, że gdy pieniędzy jest „na wyczerpaniu” —

meaning there is 'only just enough' —

czyli „zaledwie tyle, ile potrzeba” —

making robots in large quantities — or mass-produced —

produkcja robotów na dużą skalę — lub ich masowa produkcja —

might be a cheaper option than using humans.

może być tańszą opcją niż zatrudnianie ludzi.

And she says people might be abandoned to robots.

Mówi, że ludzie mogą zostać porzuceni na pastwę robotów.

Yes, 'abandoned' means 'left alone in a place, usually forever'.

Tak, „porzucony” oznacza „pozostawiony sam w jakimś miejscu, zwykle na zawsze”.

So she says it might be possible that someone ends up being forgotten

Mówi więc, że może się zdarzyć, że ktoś zostanie zapomniany

and only having a robot to care for them. So is this right, ethically?

i będzie mógł się nim zająć tylko robot. Czy zatem jest to etycznie słuszne?

Yes, well, she mentions 'ethics' — that's 'what is morally right' —

Tak, wspomina o „etyce” – czyli o tym, „co jest moralnie słuszne” –

and that needs to be considered as part of the jobs agenda.

i należy to wziąć pod uwagę w kontekście programu dotyczącego miejsc pracy.

So, we shouldn't just consider what job vacancies need filling,

Dlatego nie powinniśmy zastanawiać się tylko nad tym, jakie stanowiska trzeba obsadzić,

but who and how it should be done.

ale też kto i w jaki sposób powinien to zrobić.

And earlier I asked you, Sam,

A wcześniej pytałem cię, Sam,

did you know in which year was the first commercial robot built? And you said?

czy wiesz, w którym roku zbudowano pierwszego komercyjnego robota? A ty powiedziałeś?

I said 1954.

Powiedziałem 1954.

Well, you didn't need a robot to help you there because you are right.

Cóż, nie potrzebowałeś wtedy robota, żeby ci pomógł, bo masz rację.

— Ah, yay! — Well done!

— Ach, super! - Dobrze zrobiony!

Now let's do something a robot can't do yet,

Teraz zróbmy coś, czego robot jeszcze nie potrafi,

and that's recap the vocabulary we've highlighted today, starting with empathy.

czyli podsumujmy słownictwo, które dziś omówiliśmy. Zacznijmy od empatii.

'Empathy' is 'the ability to understand how someone feels

„Empatia” to „umiejętność zrozumienia, co czuje druga osoba,

by imagining what it would be like to be in that person's situation'.

poprzez wyobrażenie sobie, jak to jest być na jej miejscu”.

'Physical assistance' describes 'helping someone by touching them'.

„Pomoc fizyczna” oznacza „pomaganie komuś poprzez dotykanie go”.

We also mentioned a 'companion' —

Wspomnieliśmy także o „towarzyszu” —

that's 'someone who is with you and keeps you company'.

czyli o kimś, „kto jest z tobą i dotrzymuje ci towarzystwa”.

Our next word was 'tight' — in the context of money,

Następnym słowem, którego użyliśmy, było „brak” — w kontekście pieniędzy,

when money is tight, it means there's 'not enough'.

gdy jest mało pieniędzy, oznacza to, że „nie ma ich wystarczająco dużo”.

'Abandoned' means 'left alone in a place, usually forever'.

„Porzucony” oznacza „pozostawiony sam w jakimś miejscu, zwykle na zawsze”. Na

And finally, we discussed the word 'ethics' —

koniec omówiliśmy słowo „etyka” —

we hear a lot about business ethics or medical ethics —

często słyszymy o etyce biznesu i etyce medycznej —

and it means 'the study of what is morally right'.

które oznacza „badanie tego, co jest moralnie słuszne”.

OK, thank you, Sam.

OK, dziękuję, Sam.

Well, we've managed to get through 6 Minute English without the aid of a robot.

Udało nam się przebrnąć przez kurs 6- minutowego angielskiego bez pomocy robota.

That's all for now, but please join us again soon. Goodbye!

To na razie wszystko, ale zapraszamy ponownie wkrótce. Do widzenia!

Bye-bye, everyone!

Żegnajcie wszyscy!

6 Minute English.

6-minutowy kurs języka angielskiego.

From BBC Learning English.

Z BBC Learning English.

Hello. This is 6 Minute English from BBC Learning English. I'm Phil.

Cześć. To jest 6-minutowy kurs języka angielskiego od BBC Learning English. Jestem Phil.

And I'm Georgie.

A ja jestem Georgie.

Animal testing is when living animals are used in scientific research

Testy na zwierzętach polegają na wykorzystywaniu żywych zwierząt w badaniach naukowych w

to find out how effective a new medicine is, or how safe a product is for humans.

celu sprawdzenia skuteczności nowego leku lub bezpieczeństwa produktu dla ludzi.

Scientists in favour of it argue that animal testing

Naukowcy opowiadający się za tą metodą twierdzą, że testy na zwierzętach

shows whether medicines are safe or dangerous for humans,

dowodzą, czy leki są bezpieczne, czy też niebezpieczne dla ludzi,

and has saved many lives.

i że dzięki nim uratowano wiele istnień.

But animal rights campaigners say it's cruel,

Jednak obrońcy praw zwierząt twierdzą, że jest to okrutne

and also ineffective because animals and humans are so different.

i nieskuteczne, ponieważ zwierzęta i ludzie tak bardzo się od siebie różnią.

Under British law, medicines must be tested on two different types of animals,

Zgodnie z prawem brytyjskim leki muszą być testowane na dwóch różnych gatunkach zwierząt,

usually starting with rats, mice or guinea pigs.

zazwyczaj na szczurach, myszach i świnkach morskich.

And in everyday English, the term 'human guinea pig'

W potocznym języku angielskim termin „ludzki królik doświadczalny”

can be used to mean 'the first people to have something tested on them'.

można stosować w znaczeniu „pierwsza osoba, na której coś testowano”.

But now, groups both for and against animal testing are thinking again,

Jednak teraz zarówno grupy opowiadające się za, jak i przeciwne testom na zwierzętach zaczynają myśleć inaczej,

thanks to a recent development in the debate — AI.

dzięki niedawnemu odkryciu w tej debacie — sztucznej inteligencji.

In this programme, we'll be hearing how artificial intelligence

W tym programie dowiemy się, w jaki sposób sztuczna inteligencja

could help reduce the need for scientific testing on animals.

może pomóc w zmniejszeniu konieczności przeprowadzania testów naukowych na zwierzętach.

But first, I have a question for you, Georgie.

Ale najpierw mam do ciebie pytanie, Georgie.

There's one commonly used medicine in particular

Istnieje jeden powszechnie stosowany lek,

which is harmful for animals but safe for humans, but what?

który jest szkodliwy dla zwierząt, ale bezpieczny dla ludzi, ale jaki?

Is it a) Antibiotics?

Czy to są a) antybiotyki?

b) Aspirin?

b) Aspiryna?

Or c) Paracetamol?

Lub c) Paracetamol?

Hmm, I guess it's aspirin.

Hmm, myślę, że to aspiryna.

OK, Georgie, I'll reveal the answer at the end of the programme.

OK, Georgie, odpowiedź podam pod koniec programu.

Christine Ro is a science journalist who's interested in the animal testing debate.

Christine Ro jest dziennikarką naukową, którą interesuje debata na temat testów na zwierzętach. W programie Tech Life

Here, she explains to BBC World Service programme Tech Life

kanału BBC World Service wyjaśnia

some of the limitations of testing medicines on animals.

niektóre ograniczenia związane z testowaniem leków na zwierzętach.

Of course, you can't necessarily predict from a mouse or a dog

Oczywiście, nie można na podstawie myszy czy psa przewidzieć,

what's going to happen in a human, and there have been a number of cases

co się stanie z człowiekiem, a zdarzyło się już wiele przypadków,

where substances that have proven to be toxic in animals

w których substancje, które okazały się toksyczne dla zwierząt,

have been proven to be safe in humans, and vice versa.

okazały się bezpieczne dla ludzi. i odwrotnie.

There are also, of course, animal welfare limitations to animal testing.

Oczywiście, testy na zwierzętach podlegają także ograniczeniom wynikającym z dobrostanu zwierząt.

Most people, I think, if they had the choice,

Myślę, że większość ludzi, gdyby miała wybór,

would want their substances to be used on as few animals or no animals as possible,

chciałaby, aby ich substancje były stosowane u jak najmniejszej liczby zwierząt lub w ogóle ich nie stosowano,

while still ensuring safety.

przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa.

Now, that's been a really difficult needle to thread,

Cóż, to było naprawdę trudne zadanie,

but AI might help to make that more possible.

ale sztuczna inteligencja może sprawić, że będzie to możliwe.

Christine says that medicines which are safe for animals

Christine uważa, że ​​leki bezpieczne dla zwierząt

might not be safe for humans.

mogą nie być bezpieczne dla ludzi.

But the opposite is also true —

Ale prawda jest też odwrotna —

what's safe for humans might not be safe for animals.

to, co jest bezpieczne dla ludzi, może nie być bezpieczne dla zwierząt.

Christine uses the phrase 'vice versa'

Christine używa zwrotu „odwrotnie”,

to show that 'the opposite' of what she says is also true.

aby pokazać, że prawdą jest również „przeciwieństwo” tego, co mówi.

Christine also uses the idiom to 'thread the needle'

Christine używa również tego idiomu, aby „przeciągać nitkę przez igłę”,

to describe 'a task which requires a lot of skill and precision,

opisując „zadanie wymagające dużych umiejętności i precyzji,

'especially one involving a conflict'.

zwłaszcza takie, które wiąże się z konfliktem”.

Yes, medical animal testing may save human lives,

Tak, testy medyczne na zwierzętach mogą ratować ludzkie życie,

but many people see it as cruel and distressing for the animal —

ale wiele osób uważa je za okrutne i stresujące dla zwierząt —

it's a difficult needle to thread.

to trudne zadanie.

But now, the challenge of threading that needle has got a little easier

Ale teraz, dzięki sztucznej inteligencji, nawlekanie igły stało się wyzwaniem nieco łatwiejszym

because of artificial intelligence.

.

Predicting how likely a new medicine is to harm humans

Aby przewidzieć, jakie jest prawdopodobieństwo, że nowy lek zaszkodzi ludziom,

involves analysing the results of thousands of experiments.

należy przeanalizować wyniki tysięcy eksperymentów.

And one thing AI is really good at is analysing mountains and mountains of data.

A jedną z rzeczy, w których sztuczna inteligencja jest naprawdę dobra, jest analizowanie ogromnych ilości danych.

Here's Christine Ro again, speaking with BBC World Service's Tech Life.

Oto ponownie Christine Ro, udzielająca wywiadu w programie Tech Life w BBC World Service.

So, AI isn't the whole picture, of course,

Oczywiście, sztuczna inteligencja nie stanowi całościowego obrazu,

but it's an increasingly important part of the picture and one reason for that

ale jest coraz ważniejszą częścią obrazu. Jednym z powodów

is that there is a huge amount of toxicology data to wade through

jest ogromna ilość danych toksykologicznych, które należy przejrzeć,

when it comes to determining chemical safety, and, on top of that,

gdy trzeba określić bezpieczeństwo chemiczne. na dodatek

there's the staggering number of chemicals being invented all of the time.

cały czas wymyśla się oszałamiającą liczbę nowych substancji chemicznych.

AI helps scientists wade through huge amounts of data.

Sztuczna inteligencja pomaga naukowcom analizować ogromne ilości danych.

If you 'wade through' something,

Jeśli „przedzierasz się” przez coś, „

you 'spend a lot of time and effort doing something boring or difficult,

poświęcasz dużo czasu i wysiłku na robienie czegoś nudnego lub trudnego,

'especially reading a lot of information'.

zwłaszcza na czytanie dużej ilości informacji”.

AI can process huge amounts of data,

Sztuczna inteligencja potrafi przetwarzać ogromne ilości danych,

and what's more, that amount keeps growing as new chemicals are invented.

a co więcej, w miarę odkrywania nowych substancji chemicznych, ilość ta stale rośnie.

Christine uses the phrase 'on top of that', meaning 'in addition to something'.

Christine używa zwrotu „on top of that”, oznaczającego „oprócz czegoś”.

Often this extra thing is negative.

Często ta dodatkowa rzecz ma charakter negatywny. Ma

She means there's already so much data to understand

na myśli, że istnieje już tak wiele danych do zrozumienia,

and additionally, there's even more to be understood about these new chemicals.

a dodatkowo jest jeszcze więcej do zrozumienia na temat tych nowych substancji chemicznych.

Of course, the good news is that with AI, testing on animals could one day stop,

Oczywiście, dobrą wiadomością jest to, że w obliczu sztucznej inteligencji testy na zwierzętach mogą pewnego dnia ustać,

although Christine warns that AI is not the 'whole picture',

choć Christine ostrzega, że ​​sztuczna inteligencja nie daje „pełnego obrazu”,

it's not 'a complete description of something

nie jest „kompletnym opisem czegoś

'which includes all the relevant information'.

”, który zawierałby wszystkie istotne informacje.

Nevertheless, the news is a step forward

Niemniej jednak informacja ta stanowi krok naprzód

for both animal welfare and for modern medicine.

zarówno dla dobrostanu zwierząt, jak i dla współczesnej medycyny. A

Speaking of which, what was the answer to your question, Phil?

skoro o tym mowa, jaka była odpowiedź na twoje pytanie, Phil?

What is a commonly used medicine which is safe for humans, but harmful to animals?

Jaki jest powszechnie stosowany lek, który jest bezpieczny dla ludzi, ale szkodliwy dla zwierząt?

I guessed it was aspirin.

Zgadłem, że to aspiryna.

Which was the correct answer!

Która odpowiedź była prawidłowa!

Right, let's recap the vocabulary we've discussed,

Dobrze, podsumujmy słownictwo, które omówiliśmy,

starting with 'human guinea pigs'

zaczynając od „ludzkich królików doświadczalnych”,

meaning 'the first people to have something new tested on them'.

czyli „pierwszych ludzi, na których testowano coś nowego”.

The phrase 'vice versa' is used to indicate

Fraza „odwrotnie” jest używana, aby wskazać,

that 'the opposite of what you have just said is also true'.

że „ prawdą jest także przeciwieństwo tego, co właśnie powiedziałeś”.

To 'thread the needle'

„Nawlekanie igły”

describes 'a task which requires extreme skill and precision to do successfully'.

oznacza „zadanie, którego pomyślne wykonanie wymaga wyjątkowych umiejętności i precyzji”.

The 'whole picture' means 'a complete description of something

„Cały obraz” oznacza „kompletny opis czegoś

'which includes all the relevant information and opinions about it'.

”, zawierający wszystkie istotne informacje i opinie na ten temat.

If you 'wade through' something,

Jeśli „przedzierasz się” przez coś, „

you 'spend a lot of time and effort doing something boring or difficult,

poświęcasz dużo czasu i wysiłku na robienie czegoś nudnego lub trudnego,

'especially reading a lot of information'.

zwłaszcza na czytanie dużej ilości informacji”.

And finally, the phrase 'on top of something'

I wreszcie, wyrażenie „on top of something”

means 'in addition to something', and that extra thing is often negative.

oznacza „oprócz czegoś”, a ta dodatkowa rzecz jest często negatywna.

That's all for this week. Goodbye for now!

To już wszystko na ten tydzień. Żegnam na razie!

Bye!

Do widzenia!

6 Minute English.

6 minut języka angielskiego.

From BBC Learning English.

Z BBC Learning English.